آکاردئون ها از قرن نوزدهم میلادی و از واژه ی (Akkordeon) و از کلمه ی (Akkord) یا همان آکورد موسیقی آمده است . این ساز از خانواده ی آلات موسیقی جعبه شکل از نوع آئروفون (aerophone) دمنده یا همان سازهای بادی کلیدی هستند که در عامیانه به عنوان (squeezebox) نیز شناخته می شود.کنسرتینا (concertina) و بند نئون (bandoneon) نیز از سازهای شیبه به آکاردئون هستند. هارمونیوم (harmonium) و آمریکن رید ارگان (American reed organ) نیز با این ساز در یک خانواده هستند، اما معمولاً بزرگتر از آکاردئون هستند و روی سطح یا زمین قرار می گیرند.
آکاردئون با فشرده کردن یا انبساط دم هنگام فشار دادن دکمه‌ها یا کلیدها نواخته می‌شود که باعث باز شدن پالت‌ها می‌شود که به هوا اجازه می‌دهد در نوارهای برنجی یا فولادی به نام نی‌ها جریان پیدا کند و با ارتعاش در داخل بدنه این ساز صدا تولید می کنند. آکاردئون ها انواع مختلفی از جمله کروماتیک، دیاتونیک و پیانویی دارند.آکاردئون به دلیل موج مهاجرت از اروپا به قاره آمریکا و سایر مناطق، به طور گسترده در سراسر جهان پخش شد. در برخی کشورها مانند آرژانتین، برزیل،کلمبیا، جمهوری دومینیکن، مکزیک و پاناما از آن در موسیقی رایج کشورشان استفاده میکنند در حالی که در مناطق دیگر مانند اروپا، آمریکای شمالی و سایر کشورهای آمریکای جنوبی بیشتر از این ساز اغلب برای موسیقی رقص پاپ و فولک استفاده می شود.علاوه بر این، آکاردئون در موسیقی ارکسترال و کلاسیک نیز استفاده می شود. آکاردئون پیانو ساز رسمی شهر سانفرانسیسکو، کالیفرنیا است. بسیاری از هنرستان ها در اروپا دارای دپارتمان های آکاردئون کلاسیک هستند.
تاریخچه
شکل اصلی آکاردئون در سال ۱۸۲۲ توسط کریستین فردریش لودویگ بوشمان در برلین اختراع شده است،اگرچه یک ساز اخیراً کشف شده است که به نظر می رسد زودتر ساخته شده باشد و شاید این ادعا را رد کند. طبق گفته محققان روسی، اولین آکاردئون های ساخته و شناخته شده در تولا شهری در روسیه توسط ایوان سیزوف و تیموفی ورونتسوف در حدود سال ۱۸۳۰ ساخته شدند.در اواخر دهه ۱۸۴۰، این ساز بسیار گسترده شده بود و این دو استاد با هم حدود ۱۰۰۰۰ ساز در طول یکسال تولید کردند. تا سال ۱۸۶۶، سالانه بیش از ۵۰۰۰۰ ساز توسط تولا و روستاهای مجاور تولید می شد و تا سال ۱۸۷۴ تولید سالانه بیش از ۷۰۰۰۰۰ ساز آکاردئون بود.این ساز یکی از چندین اختراع اروپایی در اوایل قرن نوزدهم است که در آن از نی های آزاد استفاده شده که توسط یک دمنده هدایت می شوند. ابزاری به نام آکاردئون برای اولین بار در سال ۱۸۲۹ توسط سیریل دمیان که ارمنی الاصل بود در وین به ثبت رسید.
این ساز در حدود سال ۱۸۲۸ از آلمان به بریتانیا معرفی شد و در مجله ی (The Times) در سال ۱۸۳۱ به عنوان سازی جدید به مخاطبان بریتانیایی معرفی شد اما مورد بازبینی مطلوبی قرار نگرفت، اما با این وجود بسیار سریع به محبوبیت رسید همچنین در اواسط دهه ۱۸۴۰ بود که بین نیویورکی‌ها محبوبیت پیدا کرد.پس از اختراع دمیان، آکاردئون های دیگری نیز ابداع شدند، برخی از آنها فقط دارای صفحه کلید سمت راست برای نواختن ملودی بودند. اما مخترع انگلیسی چارلز ویتستون هر دو آکورد و کیبورد را در یک جعبه فشرده قرار داد و اختراع او در سال ۱۸۴۴ برای آنچه که کنسرتینا نامیده می شد ثبت شد.
ساخت و ساز آکاردئون به چه صورت است؟
آکاردئون ها تنظیمات و انواع مختلفی دارند. واضح ترین تفاوت بین آکاردئون ها تنظیمات دست راست آنها است. آکاردئون های پیانو از صفحه کلید موسیقی به سبک پیانو استفاده می کنند، در حالی که آکاردئون های دکمه ای از صفحه کلید دکمه ای استفاده می کنند. آکاردئون‌های دکمه‌ای علاوه بر این، با استفاده از دکمه‌های رنگی یا دیاتونیک برای تنظیمات دست سمت راست متمایز می‌شوند.در این ساز جریان هوا باعث تولید صدا است و زبانه های فلزی تعبیه شده در آن، هنگام عبور جریان هوا شروع به ارتعاش کرده و صدا تولید می کنند. جریان هوایی که از پالت ها عبور می کند، توسط یک کیبورد هدایت می شوند.
آکاردئون ها ممکن است دو سونوریک باشند که بسته به جهت حرکت دم، گام های متفاوتی تولید می کنند، یا یکصدا هستند که در هر دو جهت یک گام را تولید می کنند. آکاردئون های پیانو یکنواخت هستند. آکاردئون‌های دکمه‌ای کروماتیک نیز یکصدا هستند، در حالی که آکاردئون‌های دکمه‌ای دیاتونیک چند صدایی هستند اگرچه استثناهای قابل توجهی نیز وجود دارد.
اندازه آکاردئون استاندارد نیست و ممکن است از مدلی به مدل دیگر به طور قابل توجهی متفاوت باشد. آکاردئون ها نه تنها از نظر ابعاد و وزن، بلکه از نظر تعداد دکمه ها یا کلیدهای موجود در تنظیمات دست راست و چپ نیز متفاوت هستند. برای مثال، آکاردئون‌های پیانو ممکن است ۸ دکمه باس (دو ردیف از چهار نت) یا تا ۱۲۰ دکمه (شش ردیف تا بیست نت) یا بیشتر داشته باشند. آکاردئون ها همچنین بر اساس رجیسترهای موجود و کوک و صدای خاصشان متفاوت هستند.
ثبت ديدگاه